ታሪኽ ናይ ተሃድሶ 8ይ ክፋል

ሎሚ ናብቲ ሰባኺ እየ ኪመልሰኩም። ሰባኺ ኣብ መንጎ ስብከቱ “ሕጂ መን ተሪፋ?” ይብል እሞ እቶም ከም ሊድያ እዝነ ልቦናኦም ከፊቶም  ዚሰምዑ ዘለዉ ቅዱሳን መጓሰ ድማ ብሕብረት “ኢትዮጵያ” ብምባል መለሱ። ሰባኺ ብምቕጻል “ተሃድሶ ኣብ ኢትዮጵያ  ንመጀመርያ ጊዜ ኣብ ናይ ሃጸይ ኃይለ ሥላሴ ዘመነ መንግሥቲ እዮም መጺኦም። መጀመርያ ዝበልዎ ድማ ነዚ ሕዝቢ ኪንምህር ዝብል እዩ ኔሩ። መጽሓፍ ቅዱስ ካብ ግእዝ ናብ ኣምሓርኛ ተርጕምና፡ ናይ ኣምሓርኛ መጽሓፍ ቅዱስ ኪንዝርግሕ ዝብል እዩ ኔሩ። በቲ መጀመርያ ክመጹ ኸለዉ ዝኣተውዎ ቃል ኪዳን መሥረት ድማ፡ ኣብያተ ትምህርቲ ንምስፍሕፋሕ፡ መጽሓፍ ቅዱስ እና ሓተሙ ንምሃብ ነዛ ቤተ ክርስቲያን ደገፍ ኪንገብር ኢና ኢሎም እዮም መጺኦም። ድሕሪ ምምጽኦም ሓደ ኤስ ኤም ኤስ ዚበሃል ማኅበር ተመሥረተ። ሱዳን ኢንተርየር ሚሽን ዝበሃል ሓደ ማኅበር ተመሥረተ፡ ቀንዲ ቤት ጽሕፈቱ ኣብ’ዚ ከባቢ ጸሊም ኣንበሳ እዩ ዘሎ። ኣብቲ ቦታ እቲ ድማ ካብ ዚተፈላለየ ቦታታት ሰባት እናምጽኡ ኪምህርዎም ጀመሩ። ‘ቅድሳት ገድላት እኳ ሽግር ኣለዎም፡ ስንክሳር እኳ ሽግር ኣለዎም፡ ቅዳሴ እኳ ጸገም ኣለዎ ጾም እኳ ሽግር ኣለዎ፡ ጸሎት ውን ሽግር ኣለዎ እናበሉ ድማ መሃርዎም። ሽዑ እቶም ተመሃሮ ሓቂ መሲልዎም ተመሊሶም ናብ ቤተ ክርስቲያን ብምእታው ‘እዚ እኳ ሽግር ኣለዎ’ ክብሉ ጀመሩ። ኣብቲ ሽዑ ጊዜ ዓቢይ ሽግር ተፈጢሩ ኔሩ። ንሳቶም ውን ከይቀጸሉ ብዙሓት ናይ ፕሮቴስታንት ኣብያተ ክርስቲያናት ስለ ዝተዓጽዉ ግና ቁሩብ ዘሓለ። ብ 1983 ዓ/ም እንደገና መንግሥቲ ምስ ተቐየረ ናይ ሃይማኖት ነፃነት ምስ ተኣወጀ፡ ነዚ ተጠቒሞም ከም ብሓድሽ ተንሥኡ። ስለ’ዚ ናይታ ቤተ ክርስቲያን መሰልጠኒታት ናይ ቤተ ክርስቲያን ገዳማትን ንቤት ትምህርቲ ሰንበትን ዕላምኦም ብምግባር ተላዕሉ። እዚ ታሪኽ እዚ መብዛሕትኹም ስለ ትፈልጥዎ ኣይትርኾን እየ። ሓደ መብዛሕትና ዘይሰማዕናዮ ታሪኽ ግና ኪነግረኩም፦  ኣቐዲመ ከም ዝበልኩኹም ናይ ኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን ናይ እምነታን ናይ ሥርዓታን ናይ ትውፊታን መሠረት ገዳማት እዮም። ገዳማት ንምጥፋእ ድማ ክልተ መገድታት ተጠቒሞም ኔሮም።

1ይ ተመሳሲልካ ምእታው፦ ንኣብነት ኣብ ናይ ደቂ ኣንስትዮ ገዳማት ደቂ ተባዕትዮ ክዳን ናይ ኣንስቲ ተኸዲኖም ሰበይቲ መሲሎም ምእታው፡ ኣብ ናይ ደቂ ተባዕትዮ ገዳማት ድማ ኣዋልድ ክዳን ሰብኣይ ተኸዲነን ኣወዳት ወሲለን ምእታው። ብድኅርዚ ነቦታት ኣጋጊኻ ናቶም ዜና ኣብ ሚድያታት ከም ዝንገርን ከም ዝርአን ጌርካ ሽዑ ሕዝቢ ካህናትን መነኮሳትን ከም ዝጸልእ ምግባር። እዚ እኩይ ተግባር እዚ ግና እግዚአብሔር ኣይፈቐደሎምን፡ ኣብ ውሑዳት ገዳማት ምስ ኣተዉ ተታሒዞም ናብ ፖሊስ ስለ ዝተወሰዱ ብድሕሪኡ ኣይቀጸልዎን።

2ይ ዚገበርዎ ድማ፦ ናብ ገዳማት ብምእታው ኣብ ገዳማት ንዘለዉ ናይ ብራና መጻሕፈቲ እንፈሓቑ፡ ናታቶም ኑፋቔ ምእታው እዩ። ሕጂ ውን ኣብ ሓደ ክልተ ገዳማት ኣተዉ፡ ነቲ መጻሕፍቲ ፍሒቖም ናቶም ክሕደት ከእትዉሉ ምስ ጀመሩ እቲ ኵሉ ዚፈልጥ እግዚአብሔር መንፈስ ቅዱስ ኣቃልዖም። ኣቦታት ነዚ ውን ተኸታቲሎም ምስ ሓዝዎም ነዚ ውን ኣቋረጽዎ።

ብድሕሪ እዚ ናብ ናይ ኣብነት ትምህርቲ ቤታት ከይዶም፡ ነዞም ተማሃሮ ገንዘብ ክንህቦም ኢና፡ ክዳን ክንህቦም ኢና፡ መጽሓፍ ክንህቦም ኢና ክብሉ ድማ ጀመሩ። እዚ ውን ኣይቀንዖምን። ኣብ መወዳእታ ሕጂ ኣነን ንስኻትኩምን ዝበጻሕናዮ ካልእ ዘመታ ጀመሩ። እንታይ ጌሮም መሲልኩም ፦ ነቶም ናትና ሰባኽያን ናትና ዘማርያን፡ ንሕና ኣገልገልቲ ንብሎም ሰባት ኪጥቀሙሎም ጀመሩ። እዚ ሜላ እዚ ክልተ ዓይነት ሜላ እዩ። 

1ይ. ስልቲ ምርስሳዕ እዩ፦ ምርስሳዕ ማለት እዞም ሰባት እዚኣቶም ድንግል ማርያም ኣይተማልድን እያ ኢሎም ኣብ ኣደባባይ ኣይዘረቡን እዮም። ጾም ኣየድልን እዩ፡ ጸሎት ኣየድልን እዩ፡ ውዳሴ ማርያም ኣይትድገሙ፡ ሰዓታት ኣይትቑሙ ማኅሌት ኣይትቑሙ ኣይብሉን እዮም። ግና ኸኣ ብኣንጻሩ ማኅሌት ቁሙ ውን ኣይብሉን እዮም። ብዙሓት ምእመናን ዝደናገሩ ድማ በዚ እዮም። እዋእ! ‘እዚኦም እኳ ድንግል ማርያም ኣይተማልድን እያ፡ ኣይብሉን እዮም፡ ኃጢአት ሓሊፍዋ ኔሩ ውን ኣይብሉን እዮም’ ዝብል ሰብ ብዙሕ እዩ። እዚ ግና እቲ ሓደ ጥበቦም እዩ፡ ድንግል ማርያም ተማልድ እያ ኢሎም ከ ይሰብኩ ዶ? ኃጢአት ሓሊፍዋ ኣይፈልጥን እዩ ኢሎም ከ ይሰብኩ ዶ? ንሕና እኮ ንሓደ ሰብ መናፍቕ ኢልና ንጽውዖ ድንግል ማርያም ኣይተማልድን እያ ስለ ዝበለ ጥራይ ኣይኮንናን፡ ድንግል ማርያም ተማልድ እያ ዘይብል ውን መናፍቕ እዩ።ምረስሳዕ እምበአር እዚ እዩ። ብዛዕባ ጾም ብዛዕባ ጸሎት ብዛዕባ ጸሎት ኣይዝምሩን፡ እስከ ገዛኹም ምስ ከድኩም ቅድሚ 10 ዓመት ዚነበሩ መዝሙራትን ድሕሪ ዓሠርተ ዓመት ዝመጹ መዝሙራትን ኣነጻጽርዎም።ብዛዕባ ጾም፡ ጸሎት፡ ስግደት፡ ማኅሌት፡ ሰዓታትን ብዛዕባ ሕይወት ቅዱሳንን ዚዝመሩ መዝሙራት እኳ እናጠፍኡ እዮም ዝኸዱ ዘለዉ። ጸልዩ ዝብሉ ዳዊት ድገሙ ዝብሉ፡ ውዳሴ ማርያም ድገሙ ዝብሉ ማኅሌት ቁሙ ዝብሉ መዝሙራት እኳ እናጠፍኡ እዮም ዝኸዱ ዘለዉ። ስለ ምንታይ ይመስለኩም እናጠፍኡ ዝመጹ ዘለዉ? ምርስሳዕ፡ ብፍላይ መንእሰይ ወለዶ ከም ዝርስዖ ምግባር።

2ይ ስልቲ ድማ ምቅላል እዩ፦ ምቅላል ማለት እንታይ ማለት መሲልኩም፦ ንካህናት ኣቦታትና ንመነኮሳት ኣቦታትና ንመስቀል ገዳማዊ ሕይወትን ንቃል ኪዳንን ምቅላል። 

ሓደ ኣጋጣሚ እንታይ ኣጋጢሙ መሲልኩም “ሓደ ኣዝዩ ዓቢይ ዝበሃል ሰብ፡ ናብ ግሸን ማርያም ጉዕዞ ተዳልዩ ኣርባዕተ ሓሙሽተ ኣውቶቡስ ዝኣክል ሕዝቢ እናተጓዕዘ፡ ከምቲ ኵላትኩም ትፈልጥዎ፡ ኣብ መንፈሳዊ ጉዕዞ፡ መምሃራን ይምህሩ፡ መዘምራን ይዝምሩ፡ ብድሕሪኡ ድማ ናይ ሕቶን መልስን ጊዜ ውን ኣሎ። እቲ ሕዝቢ ድማ ነዚ ኣጋጣሚ እዚ ተጠቒሙ ነዚ ናይ 400-500 ኪሎ ሜተር ጉዕዞ ካብ መምሃራኑ እናተማህረ ዘይፈልጦ ሕቶ ድማ እናሓተተ እዩ ዝጎዓዝ። ሽዑ ሓንቲ ኣደ “ናብ ግሸን ክንከይድ ከለና፡ ኣብ እግዚአብሔር አብ ቤተ ክርስቲያን፡ ደቂ ኣንስትዮ ኣይትእተዋ ይበሃል፡ ስለምንታይ እዩ? ኢለን ይሓታ። እቲ ዝምልስ ሰብ ግና ዘይፈልጦ እንተ ኾይኑ ኣይፈልጦን እየ፡ ኣብኡ ምስ በጻሕና ነቶም ኣቦታት ንሓቶም፡ ወይ ዝፈልጦ እንተኾይኑ ድማ ብትኽክል ከረድአን እዩ ዝግባእ ኔሩ። ንሱ ግና ብናይ ምቅላል ቃል ከምዚ ብምባል መለሰለን፦ “ምናልባት ቅድሚ ሓሙሳ ሱሳ ዓመት ሓደ ደብተራ ኣይትእተዋ ኢሉ ኣዚዙ ይኸውን፡ ንዕኡ ድማ ከም ሥርዓት ጌሮምዎ ይኾኑ፡ ስለ’ዚ ክሳዕ ሕጂ እቲ ደብተራ ብዝበሎ ኢና ንከይድ ዘለና እምበር እንተኣተና ውን ሽግር የብሉን” ብምባል መለሰለን።….ይቕጽል