4.1 ክሰዕ ዝብል ቃል ንግብረ ሰጋ ሂበና ምስ ንትርጉሞ፡ፍጻሜ ዘይብሉ ክሳዕ ዘመልክት ስለ ዝኾነ፡
ክሳዕ ዘለዓለም ብግብረ ሥጋ ኣይፈለጣን ማለት እዩ። ከመይ ዝበለ ድፍረት እዩ ኸ መለኮት ኣብ ዝተቐመጦ ዙፋን ፍጡር ክቕመጠሉ?
ድንግል ማርያም እኮ ናይ ሓድሽ ኪዳን ኪሩቤል እያ። ኣብ ዝባን ኪሩቤል ከ ብዘይካ ፈጣሪ መን እዩ ደፊሩ ክቕመጥ ዝኽእል? እዚ
ፈጺሙ ዘይሕሰብ እዩ።
ብተወሳኺ ዮሴፍ ነዚ
ክደፋፈር ዘይክእል ጻድቕን ዓቐሚ ውን ዘይነበሮ ኣረጋዊ እዩ ዝነበረ። መናፍቓን ግን ነዚ ንመርዓ ተሓጽይዋ ዝብል ክሕደት መታን
ክሕግዞም ንዮሴፍ ክስእልዎ ከለዉ መንእሰይ ጌሮም እዮም ዝስእልዎ። ናይ ቤተ ክርስቲያንና ሊቃውንት ግን ነቲ ሓቀኛ ትውፊት ተቐቢሎም
ዮሴፍ ካብቶም ኣብ እስራኤል ኣንስቶም ዝሞትኦም ኣረጋውያን ከም ዝነበረ ይነግረና። ኣብ ጽጌ ድንግል ውን ኣብ ማኅሌተ ፅጌ “ይጸውር
ስንቀኪ ኣረጋዊ ይጸውር ስንቀኪ” ብምባል ዮሴፍ ኣረጋዊ ከም ዝነበረ ይነግረና።
4.2
ቦኽሪ ወዳ ክሳዕ ትወልድ
ኣይፈለጣን ዝብል ትርጉም ድማ፡ እዚ ክሳዕ ዝብል ትርጉም ፍጻሜ ዘልዎ ክሳዕ ኮይኑ ከም’ዚ ኣብ ላዕሊ ዝረኣናዮ “ነቲ መለኮታዊ ኣምላኽ ጽኒሳ ብምምባራ መልክዓ ይቀያየር ስለ ዝነበረ፡ ነቲ ጸኒሳቶ ዝነበረት መለኮታዊ ኣምላኸ ብስጋ ክሳዕ ትወልዶ ዮሴፍ መልክዓ ጽቡቕ ጌሩ ኣይፈለጣን” ብዝብል
ይትርጎም።
4.3 ቦኽሪ ወዳ ክሳዕ ትወልድ
ኣይፈለጣን ዝብል ትርጉም ብተወሳኺ ፍጻሜ ዘለዎ ክሳዕ ኮይኑ፡ ነቶመ ኣብ ዝሓልፍ ክፋል ዝጠቐስናዮም 5 ነገራት ክሳዕ ዝርኢ “ድማ ንሳ ብሓይሊ መንፈስ ቅዱስ ንኣምላኽ ዝጠነሰት ኣደ ምዃና ኣይፈለጥን” ብምባል ይትርጎም።
5. ትርጉም ናይ’ዚ “ሓው” ዝብል ቃል
5.1
ደቂ ሓንቲ
ሃገር የሕዋት ይበሃሉ ‘ሙሴ” ዘፀ 2፡11
5.2
ኣዝማድ “ኣብርሃምን ንሎጥ ንሕና ኣሕዋት ኢና እሞ
በጃኻ ኣብ መንጎይን ኣብ መንጎኻን ኣብ መንጎ ጓሶተይን ኣብ መንጎ ጓሶትካን ባእሲ ኣይኹን። ዘፍ 13፡8
5.3
ሓቀኛ ኣዕሩኽ (ፈተውቲ) “ዮናታን ወዲ ሳኦል ንዳዊት
ፈታዊኡ ኔሩ፡ ዮናታን ምስ ፍሊስጤም ክዋጋእ ኣብ ዝሞተሉ እዋን፡ ዳዊት ንጅግንነቱን ፍቕሩን ዘኪሩ በኸየሉ። “ኦ ዮናታን ሓወይ
ብዙሕ ይፈትወካ ኔረ እየ’ሞ……..2ይ ሳሙ 1፡26
5.4
ደቂ ሓደ ነገድ “ንጉሥ ዳዊት ናብቶም ካህናት ልኢዅ
ነቶም ዓበይቲ ይሁዳ ……………ንስኻትኩም ኣሕዋተይ ኢኹም………….2ይ ሳሙ 19፡11።
5.5
ብሃይማኖት “ኣቱም ኣሕዋተይ …..ሮሜ 1፡13 ፊል 1፡12
5.6
ሓቀኛ ኣዕሩኽ (ፈተውቲ) “ዮናታን ወዲ ሳኦል ንዳዊት
ፈታዊኡ ኔሩ፡ ዮናታን ምስ ፍሊስጤም ክዋጋእ ኣብ ዝሞተሉ እዋን፡ ዳዊት ንጅግንነቱን ፍቕሩን ዘኪሩ በኸየሉ። “ኦ ዮናታን ሓወይ
ብዙሕ ይፈትወካ ኔረ እየ’ሞ……..2ይ ሳሙ 1፡26
5.7
ደቂ ሓደ ነገድ “ንጉሥ ዳዊት ናብቶም ካህናት ልኢዅ
ነቶም ዓበይቲ ይሁዳ ……………ንስኻትኩም ኣሕዋተይ ኢኹም………….2ይ ሳሙ 19፡11።
5.8
ብሃይማኖት “ኣቱም ኣሕዋተይ …..ሮሜ 1፡13 ፊል 1፡12
5.9
ስምካ ንኣሕዋተይ ኪነግሮም እየ..(መዝ 22፡22)
ዝበለ ጐይታ መን እዮም እቶም ስሙ ዝነገሮም? ንሳቶም ኣሕዋቱ ዝተባህሉ ድኣ ኵሎም ካብ ድንግል ማርያም ተወሊዶም ማለት ድዩ?
በዚ መሠረት ካብዞም ኣብ ላዕሊ ዝጠቐስናዮም በዚ ኣብ ቁጽሪ ክልተ ተጠቒሱ ዘሎ ናይ ዝምድና
መገዲ ኣሕዋት ጎይታ ተባሂሎም ከም ዚተጸውዑ ኣረድኡ። እዚ ከመይ እዩ ንዝብል ኣቦኦም ብግሪኽ ቀልዮጳ ብእብራይስጥ ድማ እልፍዮስ
ይበሃል። እልፍዮስን ኣረጋዊ ዮሴፍ ናይ እመቤትና ሓላዊን ኣሕዋት እዮም። ኣዴኦም ድማ ማርያም ትበሃል ንሳ ድማ ኢያቄም ሓና ሰበይቱ ምስ ዓረፈት
ካብ ካልእ ሰበይቲ ዚወለዳ ሓውቲ ናይ ኣዴና ቅድስት ድንግል ማርያም እያ። በዚ ድማ እዩ ወንጌላዊ ቅዱስ ዮሐንስ “ሓውቲኖኡ ማርያም
ሰበይቲ ቀልዮጳ” ብምባል ዝጸሓፈልና (ዮሐ 19፡25-26)። ደቂ ሓትነኡ ስለ ዝኾኑ ናይ ቀረባ ኣዝማድ የሕዋት ከም ዝበሃሉ የሕዋቱ
ተባሂሎም።
ዝምድናኦም ከመይ ምዃኑ ብመጽሓፍ ቅዱስ ጌሩ ከረድኦ ከሎ ድማ “ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ማርያም ብዝብል ስም ዝተጠቕሳ 8 ኣንስቲ” ብኸምዚ
ዝስዕብ ጌሩ ይፈላልየን።
1.ኣዴና ቅድስት
ድንግል ማርያም ሉቃ 1፡49....
2. ማርያም እህተ
ሙሴ ዘፀ 2፡4-8 ዘፀ 15፡20-21 ዘሁ 12 ዘሁ 20 ዘዳ 24
3. ማርያም ጓል
ወዲ እዝራ 1 ዜና 4፡16-17
4.ማርያም እህተ
ኣልኣዛር (ማርያም እንተ እፍረት) ዮሐ 12፡1-8 ዮሐ 11፡1-2 ጽቡቕ ግደ ዝሓረየት ሉቃ 10፡39-42
5. ማርያም መግደላዊት
ሸውዓተ ኣጋንንቲ ዝወጽኡላ ናይ ጐይታ ትንሳኤ ዘበሰረት። ሉቃ 8፡2 ማር 16፡9 ማቴ 27፡55-56 ዮሐ 19፡25
6. ማርያም ሰበይቲ
ቀልዮጳ ኣደ ንእሽቶ ያዕቆብን ይሁዳን ዮሴን ስምዖንን ኣደ። ማቴ 13፡55-56 ማር 6፡3 ማር 15፡40 ማር 15፡47 ማር
16፡1 ሉቃ 24፡10
7. ማርያም ኣደ
ማርቆስ ግ.ሐ 12፡12
8. ማርያም ባውፍልያ
ማቴ 20፡20 ማቴ 27፡55
6. ማርያም ኣደ
ያዕቆብን ዮሳን ስምኦንን ይሁዳን መን እያ?
6.1
“ 6.1 ኣብኡ ብዙሓት ኣንስቲ ርሕቕ ኢለን ይርእያ ነበራ። ንሳተን ንኢየሱስ ከገልግላ ካብ ገሊላ ዝሰዓብኦ እየን። ካብኣታተን ከኣ ማርያም ባዓልቲ መግደላን ማርያም ኣደ ያዕቆብን ዮሴን ኣደ ደቂ ዘብዴዎስን ነበራ።” ማቴ 27፡55-56
“ 6.1 ኣብኡ ብዙሓት ኣንስቲ ርሕቕ ኢለን ይርእያ ነበራ። ንሳተን ንኢየሱስ ከገልግላ ካብ ገሊላ ዝሰዓብኦ እየን። ካብኣታተን ከኣ ማርያም ባዓልቲ መግደላን ማርያም ኣደ ያዕቆብን ዮሴን ኣደ ደቂ ዘብዴዎስን ነበራ።” ማቴ 27፡55-56
6. 6.2 “ሰንበት ምስ ሓለፈት ማርያም ባዓልቲ መግደላን
ማርያም ኣደ ያዕቆብን ሰሎሜን ከይደን ክለኽያ ቅዲት ዓደጋ።” ማር 16፡1-2
6. 6.3 እተን ነዚ ንሐዋርያት ዝነገራ ድማ ባዓልቲ መግደላን ዮሃናን ማርያም ኣደ ያዕቆብን ምሳታተን
ውን ካልኦት ኣንስቲ ነበራ። ሉቃ 24፡10
6.4 6.4 “ኣብ ጥቓ መስቀል ኢየሱስ ከኣ ኣዲኡን ሓውቲ
እኖኡ ማርያም ሰበይቲ ቆልዮጳን ማርያም መግደላዊትን ደው ኢለን ነበራ።” የው 19፡25
እምበኣረከስ ሓውቲ
እኖኡ ንጐይታ ተባሂላ ዝላ እዛ ኣብ ወንጌል ዮሐንስ ዚተጠቕሰት ማርያም ሰበይቲ ቀልዮጳ እያ። ኣሕዋት ጐይታ ዝተባህሉ ድማ ደቃ
እዮም። ያዕቆብ ሓው ጐይታና ተባሂሉ ዘሎ ድማ እቲ ኣብ ማቴ 10፤3 ያዕቆብ ወዲ እልፍዮስ ተባሂሉ ዘሎ እዩ። እልፍዮስ ካልኣይ ስም ናይ ቀልዮጳ እዩ።
ክልተ ስም ንሓደ ሰብ ምሃብ ብእስራኤላውያን ልሙድ እዩ። ንኣብነት
1. ሓሙ ናይ ሙሴ ራጉኤል=ዮተር ( ዘፀ 18፡6 ዘኁ 10፡24)
2. ንጉስ ዖዝያን= ኣዛርያ (ኢሳ 6፡1 2ይ ዜና 26፡20)
3. ቅዱስ ጴጥሮስ ስምዖን ኬፋ (ማቴ 16፡17-18)
4. ቶማስ ዲዲሞስ (ዮሐ 11፡6 20፡24 21፡2) ተባሂሎም ተጸዊዖም ኣለዉ።
4. ቶማስ ዲዲሞስ (ዮሐ 11፡6 20፡24 21፡2) ተባሂሎም ተጸዊዖም ኣለዉ።
ብካልእ መገዲ ዮሴፍ ካብ መዋቲት ሰበይቱ ዚወለዶም ውን ምስ ጐይታ ብሓደ ስለ ዝዓበዩ ኣሕዋት
ጐይታ ከም ዝተባህሉ ናይ ቀዳሞት ኣቦታት ትውፊት ይነግረና። ብ382 ዓ/ም ዝነበረ ቅዱስ ኤጲፋንዮስ እዞም ኣሕዋት ጐይታ ዚተባህሉ
ዮሴፍ ኣረጋዊ ካብ መዋቲት ሰበይቱ ዝወለዶም እዮም ብምባል ምሂሩ ኔሩ። እዚ ትምህርቲ እዚ ቃል ብቃል እንተነገር ኪመጽእ ዚጸንሐ
ትውፊት መሠረት ዚገበረ ኮይኑ፡ ኣብ ናይ ግብጽን ሶርያን ግሪኽን ኢትዮጵያን መጻሕፈቲ ውን ተጻሒፉ ኣሎ። ኣውሳብዮስ ዘቂሳርያ፡
ጎርጎርዮስ ዘኑሲስ ቄርሎስ ዘእስክንድርያን ነዚ ትምህርቲ እዚ ምሂሮም እዮም።(ቤተ ክርስቲያንህን እወቅ ገጽ 54-55)
ብዛዕባ’ዚ ናይ ኣይሁድ ናይ
ታሪኽ ጸሓፊ ዮሴፍ ወልደ ኮርዮን ውን ኣብቲ ብፕሮቶኢቫንጌሊዩም ኦፍ ጀምስ ኣብ ዝተባህለ መጽሓፍ ኣስፊርዎ ኣሎ።(oxford
dictionary of the Christian church (oxford university pres 2005
article.”brethren of the Lord”)
እምበር ንጐይታ በዓል ያዕቆብ
ኣሕዋቱ ብሥጋ ኔሮም እንተዝኾኑ
1ይ. ያዕቆብ መልእኽቱ
ኪጽሕፍ ከሎ “ያዕቆብ ባርያ ኢየሱስ ክርስቶስ” ካብ ምባል ሓው ኢየሱስ ክርስቶስ ምበለ ኔሩ።
2ይ. ብሥጋ ኣሕዋት ኔሮሞ
እንተ ዝኾኑ ኸ ከመይ ጌሩ እዩ ኣብ መስቀል ኮይኑ ንዮሐንስ ሓደራ ዝሃባ? እንታይ ኮይኑ ንያዕቆብ ወይ ንይሁዳ ዘይሃቦም? እዚ
ኵሉ ዘነጽረልና እምበኣር ጐይታ ብሥጋ ኣሕዋት ከም ዘይነበርዎ፡ ድንግል ማርያም ድማ ዘለዓለማዊ ድንግል ከም ዝኾነት እዩ።
No comments:
Post a Comment